Categorie: Kennisbank

Zit burn-out tussen je oren..?

Burn-out zit tussen je oren..?

Een veelgehoorde uitspraak maar is dat wel zo?

Toegegeven, natuurlijk spelen onze gedachten, onze perceptie hierin een rol. Maar is dat het hele verhaal?

Wellicht kan een uitstapje naar de Traditionele Chinese Geneeskunde hier wat meer duidelijkheid in brengen. Met name het model van de 5 Elementen.

Vuur, Aarde, Metaal, Water en Hout. De organen en de emoties zijn hier aan gekoppeld. Vuur: hart en dunne darm met de emotie ‘vreugde’, Aarde: maag en milt, met als emotie ‘je zorgen maken’, Metaal: longen en dikke darm met ‘verdriet als emotie, Water: nier en blaas waarbij ‘angst’ de emotie is en Hout: lever en galblaas waarbij het gaat om ‘boosheid’ als emotie.
De buitenste pijlen-cirkel wordt gezien als een ‘voedende’ cyclus, een ‘moeder-kind-relatie’ waarbij het ene element het volgende voedt. In een continue cyclus! Zit er 1 zwakker element bij dan zal, op termijn, het hele systeem daar wat van merken.
De binnenste, gekruiste pijlen geven een ‘controlerende’ cyclus aan. Elk element controleert weer een ander element. Ook hier weer in een continue cyclus.
Alles heeft dus met alles te maken en is ook afhankelijk van elkaar. Dat geldt intern maar ook in relatie tot anderen of de wereld waar we deel van uitmaken.

Projecteren we dit op ‘burn-out’ dan zien  we een domino-effect.
Voorbeeld. We hebben een conflict op de werkvloer en je bent boos over het onrecht wat jou is aangedaan. Hiermee verzwak je het “hout-element”, die er, onder andere,  voor moet zorgen dat dit soort processen verwerkt worden (oplossen van stagnaties). Gevolg hiervan is dat het “vuur-element” niet goed gevoed wordt wat zich dan weer uit in: hartkloppingen, druk op de borst, kortademigheid, geen vreugde meer ervaren. Daardoor verzwak je op zijn beurt weer het “aarde-element” waardoor je nog meer zorgen gaat maken, je spijsvertering ontregeld raakt en uitgeput raakt. Daardoor krijgt het “metaal-element” het zwaarder te verduren……enz., enz.

Intern zie je verstoringen op allerlei niveaus optreden maar ook in verhouding tot ‘de ander’. Je reageert korter af, je trekt je sociaal terug, je wordt cynischer, afstandelijker.

Hoe doorbreek je dan die schijnbaar eindeloze vicieuze cirkel?
Bij jezelf?. Stel jezelf maar de “schurende” vragen, zoals Wende Snijder in een AD-interview aangaf. Ben ik wel blij met mezelf? Zo niet wat ga ik er dan aan doen? Hoe uit zich dat fysiek, mentaal, emotioneel?
Maak de balans op en stel hem bij en opnieuw in!

Bekijk dan je externe relaties. Vind ik mijn relatie nog wel top of is  het verworden tot een eindeloze sleur waar we Voetbal Insight nodig hebben om ons nog enigszins ergens druk over te maken..

Hoe ga ik met mijn/onze wereld om? Doe ik ook mee om onze planeet te verzieken? Wat kan ik veranderen?
“Als we ergens fossiele energie uit onze planeet halen dan voedt dat ergens anders een conflict!” zag ik op Facebook voorbijkomen…

Zit burn-out tussen je oren? Deels wel. Maar het is veel meer dan dat! Het uit zich fysiek, emotioneel, in onze sociale interactie, in onze acties hoe we met onze wereld omgaan!
Alles heeft met alles te maken en alles beïnvloedt alles!

Ik speel de bal naar jou en wat ga je er mee doen?

Burn-out van de wereld of niet…?

Burn-out van de wereld of niet….?

Ik weet het even niet meer. Mijn wereld, mijn referentiekader staat op zijn kop en ik weet niet meer wat nu wat is.

Positief blijkt ineens negatief.
Ik doe een test en ik ben “positief” dat is dus eigenlijk negatief want ik moet in isolatie en mag niet meer meedoen. Maar daardoor kan ik wel mijn achterstallige administratie bijwerken en.. hoef ik die “eikel van een baas” even niet te zien.  Ik hoef even niet met de auto dus ben ik minder vervuilend. Dat is dan weer positief.

“I hope the Russians love their children too..” zong Sting. Houdt Poetin dan niet van zijn “kinderen”? Russisch dan wel Oekraïens?
Voelt hij zich bedreigt doordat de NAVO-grens hoe langer hoe meer in zijn richting opschuift? Of is het zo dat Oekraïne al jaren de Russische bevolking terroriseert en zelfs bombardeert? Of is dit het zoveelste voorbeeld van “fake-news” om maar te rechtvaardigen waarom hij doet wat hij doet?

En onze nieuwsbronnen dan?
Is de informatie die wij krijgen ook niet “westers” ingekleurd? Wat is het waarheidsgehalte van onze nieuwsvoorziening? Het is erg makkelijk om iemand af te schilderen als “oorlogsmisdadiger”. Als je het maar vaak genoeg roept en deelt op social media dan gaan een hoop mensen het vanzelf geloven. Maar de precieze achtergrond kennen we niet.

Marina Ovsjannikova. Een heldin die de moed heeft gehad om op te staan tegen een regime waar ze het niet mee eens is. Met gevaar voor eigen leven een ‘statement’ durfde te maken en toegaf dat ze jarenlang, als redactrice van een tv-zender, iedereen heeft voorgelogen om de propaganda-illusie maar in stand te houden.
Of Arkadi Dvorkovitsj, oud vicepremier van Rusland, die zich keert tegen het regime waar hij jarenlang onderdeel van heeft uitgemaakt: “Oorlog is het ergste in het leven!
Dit stemt me, ondanks de negatieve boodschap, weer wat positief!

Ik ben in de war. Zelfs het woord “war” verwijst naar oorlog, oorlog in mijn hoofd. Ik weet niet meer wat nep of wat echt is.
Of misschien is hoe wij naar de wereld kijken alleen een image van onze eigen hersenspinsels? Dat zou betekenen dat ik daar zelf invloed op kan uitoefenen. Ik kan er voor kiezen om mee te gaan met welke negatieve nieuwsstroom dan ook of …niet!

Ik kies ervoor om het mooie in de mensen en in de wereld te zien.
Ik kies ervoor om te genieten van een Vlaamse Gaai die van de pindaatjes loopt te pikken die ik in de tuin heb opgehangen.
Ik kies ervoor plezier te hebben met mijn kleinkinderen die ik naar school breng.
Ik kies ervoor stil te staan bij mijn hond die mij een lebber geeft als ik op de bank een ‘powernap’ neem.
Ik kies!

En wat kies jij…..?

Wat als er geen stress zou zijn?

Zou het leven er dan meer ontspannen, meer relaxt uitzien? Je nergens druk over hoeven maken en alles loopt op rolletjes!
Heerlijk toch?

Ik zal je gelijk uit de droom helpen: NEE!
We kunnen niet zonder. We hebben stress nodig! Nog scherper: zonder stress zouden we hier als mens niet eens bestaan.
We hebben die prikkel nodig om actief te worden, om te groeien, om ons te ontwikkelen.

Zo ontwikkelden  we ons van amoebe tot vis. Het vissenbestaan was wat beperkt en er ontstond  de behoefte om onze grenzen te verleggen naar het vaste land en ontwikkelden we ons tot een soort die zowel in water als op harde ondergrond uit de platvoeten kon. Dat kostte de nodige eeuwen aan evolutie om dat gedaan te krijgen.
We bevonden ons onderaan de voedselketen en werden gedomineerd door andere soorten met aan de top de dinosauriërs. Die hoe groot en massaal ook, niet opgewassen waren tegen de inslag van een meteoriet in Mexico met een totale extinctie als gevolg. Die zagen ze niet aankomen.

Met dat voorbeeld voor ogen en de nodige spanning die dat met zich meebracht ontstond er de behoefte en dus de prikkel om zoiets nooit meer mee te maken. We ontwikkelden ons en klommen traag maar gestaag naar boven. Van kruipen gingen we naar staan, kregen we een groter hersenbereik. Van reptielenbrein naar cognitief brein en legden als ‘piece de resistance’ er nog eens een emotionele laag overheen.
We bereikten de top van de ladder.

Maar zoals elke topsporter zal bevestigen, is het moeilijk om aan de top te blijven.
We hebben het summum bereikt en wat moeten we dan nog meer?
Wat erin sluipt is laksheid, luiheid, onverschilligheid. Wie doet ons wat?
Gebrek aan prikkels om alert te blijven om. Geen behoefte meer tot groei.
Een vergelijking met het Romeinse Rijk dient zich aan. De Romeinen hadden ook alles bereikt wat er te bereiken viel. De prikkel viel weg en men ging zich te buiten aan schranspartijen en orgies en maakten zich geen zorgen over wat er verder op in de wereld gebeurde.

Harvard en Stanford University hebben al aangegeven dat we aan de 6e extinctie-periode, een volledig uitsterven van een soort, bezig zijn. Ditmaal van ‘androgene’ aard. De mens dus!
Die zien we wel aankomen maar wat maakt dat we zo laks en lui reageren? Of focussen we liever op de doorligplekken die het té lang zitten heeft veroorzaakt?

De toename van burn-outs en mensen met depressies zou daar een direct gevolg van kunnen zijn. Wellicht zijn we daarom 24/7 op zoek naar geprikkeld worden. We zoeken het in extreme uitdagingen of het nu over sport gaat of werk om maar überhaupt iets te voelen van…. Ja, wat eigenlijk?

Stress is niets anders dan een prikkel om onze homeostase, biologische balans, te herstellen.
Misschien moeten we ook zo naar Corona kijken. Een wakeup-call, een gedwongen time-out om ons bewust te zijn van hoe we ons ras zo hebben laten verzwakken dat we een virusje, nog kleiner dan een amoebe. niet de baas kunnen. Afhankelijk geworden van vaccins en de willekeur van keuzes van regeringen.

C-19 een stress-prikkel die noodzakelijk is en ons weer de ogen opent voor wat belangrijk is?

Stress? We kunnen niet zonder, maar wel binnen onze begrenzingen!

Hoe Wabi Sabi je uit je burn-out helpt!

Kansas zong: “…nothing lasts forever..” en John Legend: “..your perfect imperfections”. In een notedop de betekenis van wat de levensfilosofie “Wabi Sabi” inhoudt.
De schoonheid zien van je (perfecte!) imperfecties en accepteren dat alles vergankelijk is.

Perfectionisme is iets perfect willen maken wat het eigenlijk niet is en nooit zal zijn. Iemand zei ooit: “Perfectionisme is een wedstrijd die je niet kunt winnen!” Een perfecte voedingsbodem voor frustratie en, in het verlengde daarvan, een burn-out.

Wat maakt dat er zoveel mensen er mee door blijven gaan?
Monique Schouten beschrijft in haar boek over Enneagrammen dat perfectionisten opgesloten zitten in hun eigen perfectionisme. Ergens realiseren ze wel dat datgene wat ze willen bereiken niet haalbaar is maar ze blijven het toch nastreven met alle gevolgen vandien.
De Dalaï Lama omschrijft dit fenomeen als: “een extreme vorm van onzekerheid”.

Is het onzekerheid? Iets zo goed willen neerzetten dat niemand er commentaar op kan hebben?
Is het niet willen falen? Is het je willen bewijzen? Voor wie dan? De Ander?

Wellicht is de Wabi Sabi-gedachte wel heel erg behulpzaam in deze. Accepteren van je imperfecties en er de “schoonheid” van inzien en juist als een kracht inzetten. Zoals Jan des Bouvries die nauwelijks een letter kon lezen, hij was dyslectisch, maar zette je hem in een ruimte en hij zag in een oogopslag hoe je die kon “stylen”. Het is de vraag of hij zonder de dyslexie, zijn imperfectie, ook zo’n ruimtelijk inzicht had gekregen(?)
Maar ook de vergankelijkheid inzien van dingen. Niets blijft voor eeuwig alles vergaat. Een rustgevende gedachte dat niemand daar onderuit komt.

Alles en iedereen is perfect zoals het is! Voor dit moment….