Categorie: Blog

Hoe het Orakel van Delphi antwoord geeft op burn-out!

Burn-out, een complex samenspel van fysieke, mentale en emotionele invloeden. Zou het niet mooi zijn als we bij een Orakel te rade zouden kunnen gaan om een oplossing te vinden voor het vraagstuk van deze tijd?

Zo probeerden een 2500 jaar geleden “Grieken” een antwoord te vinden voor de vraagstukken van dié tijd door een pelgrimstocht te ondernemen naar het Orakel van Delphi. Ze beklommen de berg Parnassos naar de tempel van Apollo waar het Orakel audiëntie hield. De vraag werd vervolgens aan de “Pythia“, een priesteres gezeteld op een bronzen “drievoet”, gesteld die in een soort van trance ging, wel of niet onder invloed van ethyleengas, en daar nogal onsamenhangend een aantal kreten uitsloeg. Andere priesters zorgden uiteindelijk voor de vertaling van deze  kretologie. Helaas ook wel eens té cryptisch verwoord waardoor misinterpretatie nog wel eens plaatsvond. Koning Kroisos van Lydië kan hierover meepraten…

Het Orakel beschikte ook over een gezonde dosis humor. Voordat de vragenstellers de tempel betraden moesten ze een poort door waar een inscriptie op was aangebracht: “GNWQI SEAUTON”, “Ken je Zelf! Slechts weinigen was dit opgevallen…..

We hebben geen Orakel nodig om antwoorden te vinden op problemen van deze tijd. Deze zitten in je zelf! Soms is het een kwestie van jezelf in de spiegel aankijken. Soms heb je daar de hulp van een coach of een therapeut voor nodig. Maar die kunnen slechts “vroedvrouw zijn bij het baren van de gedachten en ideeën waar je allang zwanger van bent”(Socrates)

Studenten zorgeloos door hun studie…?

Zó zou het moeten zijn tenminste.
Trouw kopt eind 2019: “Burn-outklachten, prestatiedruk en soms zelfmoord: de psychische druk onder studenten is hoog”. Zo ook in het magazine van de Erasmus Universiteit die de sfeer op de universiteit bestempeld als een: “Broedplaats voor burn-outs”.
Eerder zorgwekkend dus!

Wat is er aan de hand met de student?
De vraag stellen is in dit geval hem niet zo makkelijk beantwoorden. Een veelheid van oorzaken kunnen hieraan ten grondslag liggen: druk van sociale omgeving, druk om te presteren, leenstelsel, angst om maar iets te moeten missen (“fear of missing out”), en alles moet vooral leuk zijn en vooral bevestigd worden door de nodige selfies op Social Media.
Maar wat nu als je je niet zo tof voelt en je je elke keer verplicht voelt om dat masker op te moeten zetten om maar te voldoen aan het rolmodel van dé “Student”?

In de jaren van de vorige eeuw was er topmodel: Twiggy. Een superslank fotomodel met een jongensachtig (twijgje) lijf wat geadopteerd werd als “Het” voorbeeld voor alle vrouwen over de hele wereld. Hét rolmodel!
Dat dit bij vrouwen, en hun partners, tot de nodige frustraties leidde laat zich raden
Een Zweeds onderzoek wees uit dat slechts 5 % van alle vrouwen aan dit beeld kon voldoen en dus 95% niet!

Zou zoiets ook niet aan de hand kunnen zijn bij de student? Een image wat geschapen is van: een-alles-is-maakbare-wereld waar alles binnen handbereik aanwezig is. Een beeld van: ik heb een dak boven mijn hoofd, ik heb een fijne familie en veel vrienden, er is genoeg te eten en te beleven, de hele wereld ligt aan mijn voeten dus moet ik wel gelukkig zijn!
Eigenlijk een fata morgana, een drogbeeld waarvan je onbewust “weet” dat je er niet aan voldoen kan of wil maar toch door externe druk, het wordt immers van je verwacht, probeert te passen in het plaatje.

Dalen heb je nodig om hoogtepunten te kunnen bereiken.
Wellicht biedt deze situatie een opening naar vragen bij de student zoals: “Wat wil IK nu eigenlijk?”, ”Wat vind IK nu belangrijk?”, “Waar wil IK heen?”. Zelfreflectie.
Maar misschien ook een mogelijkheid voor schoolorganisaties en overheid na te denken over de manier hoe studies vormgegeven worden. De Agora-school in Roermond laat zien dat het ook anders kan. Niet alle studenten proppen in één en hetzelfde keurslijf maar het onderwijssysteem dienend(!) laten zijn voor de behoefte van de student en de richting waarheen hij of zij zich wil ontwikkelen.

De maatschappij verandert in een turbo-tempo “Mach 3”. We hebben een “Darwinistisch” tijdframe nodig om ons als soort aan te kunnen passen aan veranderingen. Het gaat té snel en we, zo ook de studenten, zijn nog niet toegerust op de uitdagingen van deze tijd.
Simon en Garfunkel zongen het al: “slow down, you move too fast…” maar ook in hetzelfde nummer: “feeling groovy..”

De beste manier om een berg op te fietsen is in je eigen tempo! Vertraag waar nodig, versnel waar kan, kies welke berg jij wilt op fietsen en volg jouw eigen unieke tempo!


Burn-out van de organisatie of….?

Wat maakt dat het ziekteverzuim in sommige branches, organisaties maar blijft stijgen? De CBS-cijfers, tot en met het 3e kwartaal 2019, geven aan dat met name: onderwijs, gezondheidszorg, industrie en openbaar bestuur, “probleemkindjes” zijn. Zijn deze instituten langzamerhand ‘burn-out’ aan het gaan?

In de jaren 70 van de vorige eeuw was het relatief eenvoudig. Een organisatie hoefde zich alleen maar te bemoeien met het rendabel, winstgevend, maken en houden van het bedrijf. De maatschappelijke vraagstukken lagen op het bordje van de overheid (“Stakeholders-theorie” volgens Friedman, 1970).

Hoe anders is het nu!
Onder invloed van diverse “stakeholders” wordt een organisatie nu “gedwongen” om zich bezig te houden problematiek op het gebied van bijvoorbeeld milieu (stikstof), klimaat(CO2), ethiek (zaken doen met Iran). Maar ook vooral hoe gaan we zorgvuldig om met de motor achter elk bedrijf: ons “Human Capital”?

Niet voor niets dat MVO-Nederland zich druk maakt met de 3 P’s: People, Planet en Profit. In dié volgorde!
Initiatieven op het gebied van Duurzame Inzetbaarheid (workability, employability en vitaliteit) komen langzaam van de grond. Maar er is nog een weg te gaan.

Het vergt een verandering in “mindset”. Helaas doet verandering soms pijn en veroorzaakt wrijving. Zoals Remco Claassen zei: “Mensen willen wel veranderen maar willen niet veranderd worden”.
De definitie van “De Organisatie” zal ook herzien moeten worden.
De mooiste: “De organisatie moet zorg dragen voor uitlijning, “alignment” met de omgeving”, in de meest brede betekenis !

Gaan bedrijven dus ‘burn-out’?
Ze zitten in een transitie-fase van “70-er jaren” naar nu en verder. Dat kost “bloed, zweet en tranen” (Hazes) en helaas soms ook (‘burn-out-)slachtoffers. Hoe een en ander zal gaan verlopen is kijken in een vertroebelde kristallen bol.
De tijd zal het leren!